یکی از پرتقاضاترین اقلام مصرفی خودروها در فصل زمستان ، ضدیخ است اما ضدیخ چیست و ضدیخ خوب چه ویژگی هایی دارد ؟

ضدیخ چیست؟

ضدیخ همانطور که از اسمش پیداست از یخ زدن مایع خنک کننده ی داخل موتور جلوگیری میکند. اما برای درک بهتر این موضوع بهتر است با روند کار این مایع شگفت انگیز آشنا شوید:

در داخل موتور کانال هایی است که مایع خنک کننده در آن در گردش است تا حرارت اضافی را از بلوک موتور دور کند وقتی این مایع داغ شد از طریق لوله هایی به رادیاتور می رود تا گرمای آن گرفته شود و دوباره به درون موتور پمپ شده و این فرآیند تکرار می شود اما مشکل اینجاست که اگر موتور را خاموش کنیم مایع خنک کننده نیز از گردش باز می ایستد و موتور شروع به سرد شدن می کند، حال اگر در مناطق سردسیر باشید این احتمال وجود دارد که آب درون کانال های موتور یخ بزند و همانطور که میدانید حجم آن زیاد می شود و فشار به بلوک موتور وارد می شود که در پی آن مشکلات زیادی را به وجود می آورد.

پیشنهاد کاراپ این است که اگر در شرایط یخبندان گیر افتادید و ضدیخ نداشتید بهتر است در مکانی بسته و  رو به دیوار خودرو را پارک کرده و تا جایی که می شود خودرو را روشن نگه دارید همچنین می توانید روی کاپوت پتو پهن کنید و راه حل بهتر این است که آب موتور و رادیاتور را تخلیه کنید. اما اگر هیچ کدام از این کارها را انجام ندادید و موتور یخ زد به هیچ عنوان استارت نزنید و خودرو را با یدک کش به تعمیرگاه برسانید.

ضدیخ فقط ضدیخ نیست

نقش دیگر ضدیخ ها به عنوان روان کننده و محافظتی برای اجزای داخلی موتور است چرا که اغلب موتورها از آهن و آلومینیوم ساخته شده اند و می توانند به راحتی توسط آب دچار خوردگی شوند به همین دلیل ضدیخ ها شامل موادی هستند که قسمت های داخلی موتور و واترپمپ را از خوردگی و زنگ زدگی محافظت می کنند و به همین دلیل هست که توصیه می شود حتی در تابستان هم از ضد یخ استفاده کنید.

توصیه می شود مایع خنک کننده موتور بصورت سالیانه یا هر 30 هزار کیلومتر تعویض شود. تا از یخ زدگی ، جوش آوردن و مهمتر از همه از خوردگی اجزای موتور جلوگیری به عمل آید.

انواع ضدیخ

ضدیخ ها از نظر کیفی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند :

الف – ضد یخ ها با پایه معدنی

ضدیخ ها با پایه معدنی عمده ترین ضدیخ موجود در بازار و پر مصرف ترین آنها هستند و زمان کارکردشان در موتور یک الی دو سال است.

ب – ضد یخ ها با پایه آلی

ضدیخ ها با پایه آلی به واسطه نوع مواد افزودنی مورد استفاده در آنها دارای طول عمر طولانی تری نسبت به ضدیخ های معدنی هستند. این ضدیخ ها زمان کارکردشان در موتور سه الی پنج سال است.

برای اینکه در انتخاب ضدیخ مناسب دچار سردرگمی نشوید بهتر است به دفترچه راهنمای خودرو نگاهی بیاندازید و توصیه خودروساز را بررسی کنید اگرچه خودروسازان بزرگ دنیا نوع ضدیخ را در دفترچه راهنمای خودرو ذکر می کنند اما متاسفانه گویا خودروسازان داخلی تفاوتی بین این دو نوع ضدیخ قائل نشده اند!

توصیه می شود اگر خودرو شما دارای قطعات قدیمی است از ضد یخ با پایه معدنی استفاده کنید چرا که ضدیخ با پایه آلی برای قطعات آلومینیومی بکار می رود.

ترکیب ضدیخ های مختلف ممنوع

با شروع فصول سرد سال دغدغه رانندگان استفاده از ضدیخ مناسب است و به جای تخلیه آب رادیاتور و پرکردن مجدد آن با مخلوط مناسب ضدیخ و آب ، تنها به پرکردن ضدیخ روی آب رادیاتور اکتفا می کنند که کار کاملا اشتباهی است؛ چرا که باعث به وجود آمدن ترکیبی نامناسب از آب و ضدیخ شود.

تبعات ترکبیب ضدیخ های پایه معدنی و آلی !

تصور کنید که نمی دانید از چه نوع ضدیخی ( پایه معدنی یا آلی )  قبلا در خودرو استفاده کرده اید و با ورود به فصل سرما همانطور که در بالا هم گفته شد فقط کمی ضدیخ به رادیاتور اضافه می کنید. اینجاست که اگر قبلا از ضدیخ با پایه معدنی استفاده کرده باشید و حال از ضدیخ با پایه آلی ، آب داخل سیستم خنک کننده خودرو به دلیل واکنش شیمیایی به صورت گِل یا لجن می شود و فضای عمده ای از سیستم خنک کننده و دور موتور با رسوب های ضخیمی پرخواهد شد.

اگر این اشتباه را انجام دادید تا جایی که ممكن است، سیستم خنک کننده را خالی کرده و سپس با مخلوط مناسب آب و ضدیخ پرکنید.

مشخصات ضدیخ خوب چیست؟

1- ضديخ بايد قادر به پايين آوردن نقطه انجماد آب تا حداقل دماي ممكن در زمستان باشد.

2- از نظر شيميايي و كاركرد، پايداري كافي داشته باشد.

3- از نقطه جوش بالايي برخوردار باشد و در دماي بالا رسوب نكند.

4- روي لاستيك مصرفي در سيستم تاثير نامطلوب نداشته باشد.

5- حرارت را به خوبي منتقل كرده و هيچ‌گونه اثر نامساعدي روي تبادل حرارتي در سيستم خنك‌كننده نداشته باشد.

6- داراي كمترين اثر سمي باشد.

7- آتشگير نباشد.

8- بوي نامطلوب نداشته باشد.

9- داراي كف جزئي باشد.

10- ضريب انبساط حرارتي پايين داشته باشد.

11- در دما پايين گرانروي كم و قابل‌قبول داشته باشد.

12- بيشترين حفاظت را از خوردگي فلزات مورد استفاده در سيستم خنك‌كننده  داشته باشد.

13- روي رنگ بدنه خودرو اثر نامطلوب نداشته باشد.